در بررسی علل بد خطی دانش آموزان دوره ابتدایی، علاوه بر عوامل آموزشی و تربیتی موثر بر دست خط آنان ،بایدعوامل مربوط به وضعیت جسمی و روانی کودکان نیز مورد توجه قرار گیرد.
چه بسا بد خطی دانش آموزان بدلیل ضایعات استخوانی، عصبی یا حالات عاطفی وروانی نامطلوب باشد.در این صورت آموزشهای معلم در زمینه خوشنویسی کافی نخواهد بودوارجاع به یک متخصص، امری ضروری است.از میان همه مهارتهای تحصیلی، نوشتن ملموسترین آنهاست .زیرا فرد با استفاده از این مهارت سندی از خود به جای می گذارد.
عوامل موثر بر بدخطی دانش آموزان
1-عوامل مربوط به خانواده: نقش خانواده را در یادگیری مطلوب دانش آموزان نباید نادیده گرفت.از آنجا که خوشنویسی مهارتی است که مانند سایر مهارتها باید آموخته شود چنانچه کودک در خانواده ای زندگی کند که اعضای آن از ذوق واستعداد هنری بیشتری برخوردار باشند وبه فرزندان خود توجه کافی مبذول دارند کودک کمتر گرفتار معضل بدخطی می شود.نقطه مقابل چنین خانواده ای کسانی هستند که نسبت به فرزندان خود بی تفاوت اند واز تشویق وتنبیه به موقع برای انجام تکالیف فرزندانشان استفاده نمی کنندودر واقع انگیزه لازم را برای اجرای بهتر تکالیف در فرزندان خودبوجود نمی آورند.چنین کودکانی اغلب با اکراه وبی میلی به نوشتن اقدام می کنند که طبیعتا نتیجه آن نیز رضایت بخش نخواهد بود.
2-عوامل مربوط به معلم وشیوه های تربیتی: از بین عوامل مربوط به معلم، که مهمترین آنها شیوه های آموزشی است. اگر معلم خود دست خط بدی داشته باشد قادر به تربیت دانش آموزان خوش خط نخواهد بود.نکته مهم دیگر، طرز برخورد معلم با دانش آموزانی است که شخصیت اضطرابی دارند.این گونه افراد بیش از سایرین از شکست می ترسند.اضطراب این دسته از دانش آموزان علاوه بر مسائل خانوادگی ممکن است ناشی از شکست وناکامی،تجربه های ناموفق، تنبیه وفشار معلمان برای موفقیت باشد.لذا معلمان باید به شرایط خاص روحی آنان توجه کنند واساس کار خود را برکاهش تنش قرار دهند.همچنین معلمانی که بیش از حد تکالیف نوشتنی به دانش آموزان خود می دهند سبب خستگی دانش آموزان ودر نتیجه بدخطی آنها می شود.از نکات دیگری که معلم بایستی به آنها توجه کند طرز صحیح قرار گرفتن کاغذ وبدن دانش آموزان ونیز طرز صحیح به دست گرفتن قلم در هنگام انجام تکالیف است. شماری از دانش آموزان در هنگام نوشتن سرشان را به کاغذ می چسبانند یا کاغذ را بیش از حد کج می گذارند.عده ای از آنها قلم را طوری در دست می گیرند که نوشته های خود را نمی بینند .بعضی از آنها نیز آن قدر قلم را بالا می گیرند که قادر به کنترل حرکات دست در هنگام نوشتن نیستند.با این توضیحات معلم باید به کودکان ،نحوه صحیح قرار گرفتن کاغذ وبدن وشیوه صحیح گرفتن قلم را بیاموزد.همچنین باید به کودک بیاموزد که در هنگام نوشتن به آنچه می نویسد یعنی جهت حرکت دست خود بر روی کاغذ نگاه کند.در غیر این صورت حروف را در هم نوشته یا به سمت بالا وپایین خط زمینه منحرف می شود.
3-عوامل مربوط به دانش آموز: برای اینکه کودک بتواند نوشتن را به نحو احسن انجام دهد لازم است از سلامت کافی در زمینه های جسمی وروانی برخوردار باشد.
تهیه و تائید توسط: ندا زهیری مقدم معلم پایه اول