هر روزه شاهد گرایش روزافزون به استفاده از فن آوری ها در آموزش هستیم. در سال های اخیر تاثیرات تکنولوژی در روند آموزش و تعلیم و تربیت بسیار مورد توجه دولت ها قرار گرفته است.شاید یکی از دغدغه های مدرسان افزایش علاقه و مشارکت شاگردان در کلاس باشد . یکی از تاثیرات مهم فن آوری این است که انگیزه و اعتماد به نفس دانش آموزان را بالا برده و همکاری گروهی را افزایش می دهد. از این رو نقش معلمان و مربیان در جلب مشارکت و علاقه شاگردان بسیار پررنگ است و آگاهی هر چه بیشتر آن ها را می طلبد. در مقاله پیش رو به بررسی بیشتر این مطلب میپردازیم.
هنگامی که دانش آموزان از فن آوری روز بعنوان یک ابزار ، برای برقراری ارتباطات با دیگران استفاده می کنند ؛ و در عوض نقش منفعلی که صرفا دریافت کننده اطلاعات منتقل شده از سوی معلم باشد نقش فعالی پیدا می کنند .دانش آموزان به طور فعال در مورد چگونگی تولید، کسب، دستکاری، و یا نمایش اطلاعات دست به انتخاب می زنند. استفاده از فن آوری به بسیاری از دانش آموزان اجازه می دهد تا به طور فعال به فکر کردن در مورد اطلاعات، انتخاب، و اجرای مهارتها بپردازند تا نسبت به فعالیت های که در درسهای معلم محور معمول انجام می شود. علاوه بر این موارد ، زمانی که از فن آوری به عنوان ابزاری برای حمایت از دانش آموزان در انجام وظایف معتبر استفاده می شود ؛ دانش آموزان در موقعیت تعریف اهداف ،تصمیم گیری و ارزیابی پیشرفت خود قرار می گیرند.
نقش معلم هم به همان نسبت تغییر می کند. معلم دیگر در مرکز توجه و تجویز دهنده اطلاعات نیست ،بلکه نقش کمک کننده را ایفا می کند. اهداف پروژه را تعیین می کند و به ارائه دستورالعمل ها و منابع می پردازد و از دانش آموزی به دانش آموز دیگر و یا از گروهی به گروه دیگر در حال رفت و آمد است و به ارائه پیشنهادات و حمایت از فعالیت های دانش آموزان می پردازد.
وقتی که دانش آموزان به فعالیت مشغولند ؛معلم بین اطاق ها چرخ می زند و از بالای شانه دانش آموزان نگاه می کند ، در مورد دلایل انتخاب طرح های مختلف سوال می کند ، و منابعی را پیشنهاد می دهد که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند .
رایج ترین تاثیر فن آوری بر روی دانش آموزان افزایش اعتماد به نفس آنان می باشد. که در واقع این گفته بر اساس گزارش معلمان از سراسر جهان است. معلمان و دانش آموزان از سطح دانش دانش آموزانی که با تکالیف آکادمیک معمول مشکل دارند اما در رایانه مهارت خوبی دارند دچار تعجب می شوند.
معلمان از جنبه های مختلفی ، درباره انگیزه صحبت می کنند.بعضی ها از انگیزه از جنبه حوزه خاصی ، من جمله از تمایل بیشتر به نوشتن یا کارکردن بر روی مهارت های رقابتی صحبت می کنند. سایرین از تاثیرات انگیزشی عمومی تری سخن گفته اند . اینکه رضایت دانش آموز با بازخورد سریعی که توسط رایانه فراهم می شود و با احساس به سرانجام رساندن یک کار و قدرت حاصله در جریان کاربا فن آوری صحبت می کنند.
یکی از معلمان ابتدایی می گوید : کودکان کسب نتایج فوری را دوست دارند.هیچ جا شما به اندازه رایانه نمی توانید این چنین نتیجه ای را بگیرید… برای کودکان واقعا معامله بزرگی محسوب می شود. و فراتر از آن چیزی است که ما بتوانیم فکرش را بکنیم.
معلم پایه پنجمی معتقد است که فن آوری برای دانش آموزان آخر پاداش است. چیزی است که می خواهند در آن استاد شوند. یادگیری استفاده کردن از آن اعتماد به نفس آنها را افزایش می دهد و آمدن به مدرسه را برایشان هیجانی می کند.
یکی دیگر ازمعلمان مدرسه ابتدایی معتقد است که رایانه به عنوان ابزاری توانمند ساز برای دانش آموزان بوده است. دانش آموزان حرف برای گفتن پیدا میکنند. یک صدای برابر ،بنابراین به طور باورنکردنی مثبت است.انگیزه استفاده از فن آوری بسیار بالا است.
در بسیاری از این کلاسها ،دانش آموزان کار بر روی پروژه های مبتنی بر فن آوری را در طول دوره زنگ تفریح یا ناهار انتخاب می کنند. معلمان نیز به کرات بر مزایای فن آوری در ایجاد انگیز بیشتر برای پیشرفت دانش آموزان تاکید دارند. در مقایسه با کلاسهای مرسوم و تاکید آن بر دانش کلامی و انجام تست های چند گزینه ای، فن آوری مجموعه ای متفاوتی از چالشها و شیوه های مختلف فراهم می سازد تا از طریق آن دانش آموزان دریافتی های خود را نشان دهند. ( به طور مثال ، برنامه ریزی کردن یک شبیه ساز برای نشان دادن یک مفهوم به جای سعی بر توضیح دادن شفاهی آن ) .
همانطور که اشاره شد یکی از تاثیرات مرتبط با فن آوری که مورد تاکید بسیاری از معلمان است ، افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان می باشد . هم بعد از کسب مهارت در وظایف مبتنی بر فن آوری افزایش توانایی را در خود احساس می کنند و هم آگاهی آنان از ارزشی که به وظایف مبتنی بر فن آوری در فرهنگ ما به آن تاکید شده ،منجر به افزایش احساس عزت نفس دانش آموزان شده است.
در این باره یکی از معلمان ابتدایی می گوید : من اینجا، شاهد اعتماد به نفس بیشتری در کودکان هستم. … فکر می کنم ، که فقط بحث سر رایانه نیست ، چندین چیز دیگر هم وجود دارد، آنها می توانند کارهایی با رایانه انجام دهند که از عهده والدین آنها بر نمی آید. و چیزی در این بین وجود دارد که باعث می شود کمی خودشان را بالا بگیرند و بگویند ” وای ! من یک فرد بسیار خاص هستم”.
دانش آموزان به وضوح از اینکه توانایی استفاده از همان ابزارهای مبتنی بر رایانه ای را دارند که افراد وارد هم استفاده می کنند ،به خود می بالند. همانطور که یکی از معلمان اظهار می کرد که ” دانش آموزان نوعی احساس توانمندی از یادگیری کنترل کردن رایانه پیدا میکنند و طوری از آن استفاده می کنند که با دنیای واقعی مرتبط شود
حتی دانش آموزانی که در مقطع ابتدایی تحصیل می کنند ، توانایی کسب سطح قابل توجه ای از مهارت ها با طیف گسترده ای از نرم افزار های رایانه ای می باشند. هر چند که ابزارهای نرم افزار خاص مورد استفاده به احتمال زیاد قبل از اینکه دانش آموزان وارد فضای کاری آن بشوند، تغییر پیدا می کنند اما دانش آموزان به درک پایه ای از چگونگی
به اذعان عده کثیری از معلمان ،تاثیر دیگر فن آوری ، تمایل بیشتر دانش آموزان در بخش همکاری گروهی و مشارکت در یادگیری است .
معلم پایه پنجم : من کودکانی را دیده ام که در مورد رایانه کمک های زیادی به یکدیگر کرده اند. و از این طریق سریع تر یاد می گیرند ، آنها عاشق آموزش دادن به کسی هستند که هنوز چیزی از رایانه نمی داند. و این تبادل اطلاعات به یادگیری آنها کمک شایانی می کند.
تهییه شده توسط : سیده حمیده عامل _ معاون اجرایی