ورزش کردن یکی از مهمترین فعالیت هایی است که هر انسانی برای سلامتی طولانی مدت خود باید به آن اهتمام ورزد در ادامه یک تحقیق درمورد تربیت بدنی آورده ایم که آنرا با هم می خوانیم ورزش از جمله علومی است که ویژگی های علمی آن در ابعاد مختلف جامعه، به ویژه بعد فرهنگی و اجتماعی بسیار روشن و آشکار است.همچنین در بهداشت و سلامت جسم و روح، ایجاد نشاط، افزایش قابلیت های کاربردی ماهیچه ها و عضلات در هنگام انجام کارها نقش کارسازی دارد.به همین جهت است که کشورهای مختلف، جایگاه ویژه ای برای تربیت بدنی و ورزش قائل هستند و سازمان های گوناگونی را برای گسترش آن ایجاد کرده اند.
در جامعه ما تربیت بدنی بیشتر بر هدف های ارزشمند انسانی تأکید دارد که منظور از آن همان پرورش فکر و جسم در جهت رشد و تکامل ارزشهای انسانی و آموختن رفتارهای مطلوب فردی و اجتماعی است.از آنجا که معلومات و مهارت های مختلف انسان، جنبه اکتسابی دارد، برای به فعلیت درآوردن استعدادهای خود لازم است به آموزش و تمرین بپردازد. بنابراین اهمیت تربیت بدنی و ورزش در آمادگی برای رسیدن به کمال والای انسانی غیرقابل انکار است.
اهداف اصلی تربیت بدنی را می توان به سه دسته تقسیم کرد:
ورزش در دوران کودکی بسیار مهم است اهمیت دادن به ورزش در دوران کودکی، امری مهم و حیاتی است. زیرا کودک همواره در حال رشد است و رشد مطلوب و همه جانبه او می تواند در زندگی آینده اش بسیار مفید و موثر واقع شود. رشد کودک در صورتی در دوران نوجوانی تکمیل می شودکه جریان رشد او در تمامی مراحل قبلی به خوبی هدایت شده باشد.در سنین پایین، نقص یا ناراحتی در قسمتی خاص از بدن، با تمرین و تقویت عضلات سریع تر برطرف می شود.اما هرچه سن کودک افزایش یابد، این عمل به کندی امکان پذیر خواهد بود.بی توجهی به نقص یا ناراحتی بدنی کودک در این دوره باعث می شودکه آن ناراحتی به طور بسیار سریع پیشرفت کند.
راه رفتن و نشستن غلط کودک ممکن است عوارضی در او ایجاد کند که مستقیما بر ستون فقرات او اثر نامطلوبی بگذارد. در سنین قبل از نوجوانی بهتر است به حرکات بدنی کودک شکل داده شود. بنابراین باید امکانات، وسایل و لوازم به اندازه کافی در اختیار او قرار گیرد.
انواع دو، پرش ها، پرتاب توپ و پاس گرفتن به شکل رقابتی، خودبه خود باعث تقویت همه جانبه روح و جسم کودک می شود.
در دوره دبستان، تربیت و تقویت کودک از طریق بازی، امری ضروری است. یکی از موثرترین وسیله ها برای رسیدن به وضع مطلوب در تربیت بدنی و ورزش دوره ابتدایی، بازی است.
کودکانی که بین 7 تا 12 سالگی در مرحله دبستانی می گذرانند، تمایل زیادی دارند که به صورت گروهی بازی کنند.در این دوره، بازی نقش بسیار مهمی در رشد کودک دارد. فعالیت و جنب و جوش کودک در دوره دبستان بسیار زیاد است. کودک به اقتضای رشد ذهنی و حواس خود در این مرحله قادر است مسائل و حقایق بیشتری را نسبت به دوره های قبل درک کند و به قول برخی از صاحب نظران، فعالیت های کودکان که اغلب به شکل بازی در می آیند، کلید حقیقی رشد و تکامل همه جانبه آنها است
یادگیری از طریق انجام دادن و بازی کردن می تواند کاملا در این مرحله تحقق یابد. بازی کودک دبستانی می تواند با بسیاری از مطالب خواندنی و نوشتنی همراه باشد. بازی و تمرین بدنی برای کودکان یک امر طبیعی است.
بازی همواره با انگیزه هایی همراه است که کودک را تحریک می کند تا اعضای گوناگون، حواس و ذهن خود را به کار اندازد و همین به کار بردن، موجب رشد و تربیت اومی شود.بازی درست و به موقع می تواند خجالت، ترس و پرخاشگری کودکان را از بین ببرد و به نحو موثری از حساسیت و نگرانی آنها بکاهد.کودک از طریق بازی کردن، احساسات خود را بیان می کند و ترس ها و نگرانی های خود را ابراز می دارد و گاه مسائل و مشکلات خود را حل می کند.بازی از آن جا که در رشد همه جانبه کودکان دبستانی نقش بسیار مهمی دارد، باید بیش از پیش مورد توجه مربیان و معلمان قرار گیرد.
برنامه ریزی درس تربیت بدنی و ورزش در دبستان باید به گونه ای صورت گیرد که فقط به رشد و تکامل قوای جسمانی محدود نشود باید تمامی ابعاد شخصیت کودک اعم از عاطفی، روانی، اجتماعی و غیره را در برگیرد.
تربیت بدنی و ورزش یکی از دروس اصلی در دوره ابتدایی است که اگر به درستی برای آن برنامه ریزی شود، دانش آموزان را در یادگیری تمامی دروس یاری می دهد و زمینه تحقق اهداف کلی آموزش و پرورش را فراهم می کند. تربیت بدنی باید بتواند از طریق فعالیت های جسمانی و تمرین ها و ورزش های مختلف، رشد و توسعه قوای بدنی، توانایی ها و استعدادهای ذهنی، عاطفی و اجتماعی دانش آموزان را تسهیل کند. درس تربیت بدنی و ورزش هرگز نباید به عنوان یکی از دروس حاشیه ای یا ضمیمه در دوره دبستان تلقی شود.
مربیان و معلمان ورزش در دوره ابتدایی باید موارد مربوط به آمادگی جسمانی را به گونه ای عرضه کنند که دانش آموزان تشویق شوند تمرین ها و فعالیت های جسمی را حتی در خارج از مدرسه هم انجام دهند.زیرا یکی از اهداف مهم و دراز مدت تربیت بدنی، حفظ و نگهداری حد مطلوب آمادگی جسمانی دانش آموزان در سال های آینده است.
فعالیت های تربیت بدنی در دوره دبستان را می توان به سه مرحله اساسی تقسیم کرد:
(مهارت های بنیادی):
در دوره پیش دبستانی و اوایل دوره دبستان، کسب توانایی ها و مهارت های اساسی در حرکات جابه جایی بسیار مورد توجه است.زیرا افزایش و توسعه این نوع حرکات، این توان را به کودک می دهد تا یاد بگیرد که چگونه به درستی راه برود، بدود، بپرد و پرتاب و دریافت کند و حرکاتی مانند آن را انجام دهد.والدین و مربیان باید باایجاد زمینه های مناسب و امکانات کافی، کودکان را به انجام بازی ها و فعالیت های مختلف ورزشی، برای کسب انواع مهارت ها و فعالیت های بدنی وا دارند.
در این سنین معلم باید بر اجرای حرکاتی تأکید کند که نیاز به دقت و مهارت بیشتری دارند. آموزش حرکات ورزشی در این مرحله باید به گونه ای باشد که دانش آموزان حرکات ورزشی را کم کم با مهارت های ورزشی هماهنگ کنند. برای تحقق این کار معلم می تواند شکل ساده ای از والیبال که در آن ترکیبی از مهارت های بنیادی مانند دویدن، پریدن، ضربه زدن، پرتاب و دریافت کردن وجود دارد، به دانش آموزان آموزش دهد. البته معلم برای انجام این کار باید نیازها و علاقه های دانش آموزان و همچنین امکانات موجود در مدرسه را هم در نظر بگیرد.
مهارت های ورزشی در سال های آخر دبستان آموزش داده می شود. زیرا در این سنین کودک از نظر جسمی، ذهنی، عاطفی و روانی آمادگی بیشتری پیدا کرده است و می تواند آموزش ها و تمرین های ورزشی را جدی تر و بهتر اجرا کند.
البته معلم باید برای ایجاد مهارت مناسب در این سنین، تمرین های بیشتر و طولانی تری را در نظر بگیرد، فعالیت های شدید و آرام را به طور متناوب قرار دهد، از برگزاری فعالیت های مسابقه ای شدید بپرهیزد و بر جنبه های انسانی ورزش، خصوصیات خوب اخلاقی و حس گروهی تأکید کند.
در دبستان، اردوهای تفریحی و ورزشی کوتاه مدت روزانه یا ساعتی که با تلاش معلم در مکان های معینی برگزار می شود، می تواند علاوه بر افزایش مهارت، حرکات و فعالیت های ورزشی دانش آموزان، در رشد و تکامل ذهنی، عاطفی، روانی و اجتماعی آنها بسیار مؤثر باشد.
معلم باید محل مناسب برای برگزاری اردو انتخاب کند، وسایل و امکانات مورد نیاز را به خوبی پیش بینی کند تا دانش آموزان به راحتی بتوانند فعالیت های ورزشی خود را انجام دهند.در برخی مواقع معلم می تواند دانش آموزان را به گروه های مختلفی تقسیم کند تا با یکدیگر به رقابت سالم بپردازند.
در اردوهای تفریحی و ورزشی، دانش آموزان ضمن انجام فعالیت های ورزشی، روابط و دادوستدهای اجتماعی خود را توسعه می دهند و با زندگی جمعی و فعالیت های گروهی آشنا می شوند.بنابراین معلم باید در طول سال تحصیلی و در موقعیت های مناسب، با برگزاری اردوهای تفریحی و ورزشی برای دانش آموزان، زمینه رشد و تکامل بدنی، ذهنی و اجتماعی آنها را فراهم کند.البته بهتر است که معلم بیشتر از اردوهای کوتاه مدت ساعتی استفاده کند. زیرا اردوهای روزانه نیاز به تجهیزات و امکانات بیشتری دارند.
همچنین معلم باید از ایمن بودن محل برگزاری اردو اطلاع داشته باشد و با پیش بینی های لازم از خطرات احتمالی پیشگیری کند و تمامی تلاش خود را برای تامین سلامت دانش آموزان به کار گیرد. علاوه بر این معلم باید سعی کند تا دانش آموزان در اردو از وقت خود به خوبی استفاده کنند و از تنبلی و سهل انگاری بپرهیزند.
درس تربیت بدنی، یکی از دروس بسیار مهم در دوره ابتدایی است. اگر در این سنین موقعیت های لازم برای کسب تجربه های حرکتی و تکرار و تمرین آنها فراهم نشود، ممکن است کودک هرگز فرصت تصحیح و تکمیل الگوهای حرکات بنیادی را پیدا نکند و به همین دلیل یادگیری هر نوع مهارت ورزشی در سنین بالاتر با کندی انجام خواهدشد. به طور یقین اگر شناخت کافی نسبت به امری صورت نگیرد، نمی توان به راحتی آن را قبول یا رد کرد.بنابراین اگر پیشرفت تربیت بدنی و ورزش کشورمان و در واقع تضمین و تامین نسل های سالم و تندرست، مدنظر است، باید پیش بینی های لازم و سرمایه گذاری قوی و اساسی در این زمینه صورت پذیرد
برای اصلاح و بهبود وضع تربیت بدنی در دوره دبستان، پیشنهادهای زیر ارائه می شود:
تهیه و تائید توسط: مهسا اشتری_مربی تربیت بدنی