خلاقیت واژه ای است بسیار مبهم و ارائه ی تعریفی دقیق از آن امری است بس دشوار .
واقعیت این است که تاکنون محققان و روانشناسان مختلف به جای ارائه ی تعریف جامعی از خلاقیت ،بیشتر سعی داشته اند تصویری از ویژگی های افراد خلاق ترسیم نمایند.
به نظر برخی از روانشناسان، ((خلاقیت ترکیبی است از قدرت ابتکار ،انعطاف پذیری و حساسیت در برابر نظریاتی که یادگیرنده را قادر می سازد خارج از نتایج تفکر نا معقول به نتایج متفاوت و مولد بیندیشد که حاصل آن رضایت شخصی و احتمالا خشنودی دیگران خواهد بود.))
به عقیده‌ی استان برگ، متداول ترین برداشت از خلاقیت عبارت است ا زاین که فرد فکری نو و متفاوت ارائه دهد. خلاقیت را می‌توان با تولید یا خلق اثر نو و متفاوت ارزیابی کرد، اما باید به خاطر داشت که هر خلاقیتی لزوماً منجر به تولید اثر قابل مشاهده نمی‌گردد. به‌عنوان مثال در عالم تخیل، کودک یا نوجوان چیز نو و متفاوتی را خلق می‌کند، اما آفرینش ذهنی او برای دیگران قابل مشاهده و بالطبع ارزیابی و قضاوت نیست. بنابراین خلاقیت یک فرآیند ذهنی است که در فرد معینی و در یک زمان مشخص دیده می‌شود، فرایندی که
نتیجه آن یک اثر جدید اعم از ایده یا چیز نو و متفاوت تولید می شود. تولید جدید و متفاوت می تواند کلامی یا غیر کلامی، عینی یا ذهنی باشد.
- خلاقیت به دو نکته بسیارمهم توجه داشت:
- اول اینکه خلاقیت می تواندخلق اشکال یا صورت های جدیدی از ایده ها یا تولیدات کهنه باشد، دراین صورت عمدتا فکرها و ایده های گذشته اساس خلاقیت های تازه است.
- دوم اینکه خلاقیت امری است انحصاری و حاصل تلاش فردی و ولزوما یک موقعیت یا مساله ی عمومی نیست. لذا فردی ممکن است چیزی را خلق کندکه قبلا هیچ گونه سابقه ی ذهنی از آن نداشته است، اگرچه آن چیز به صورت های مشابه یاکاملا یکسان قبلا توسط شخص دیگری ودر موقعیت خاصی خلق شده باشد.
درمجموع براساس مطالعات و تحقیقات انجام شده پیرامون خلاقیت، نکات زیر در درک و وسعه خلاقیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است:
- خلاقیت امری است توسعه پذیر، به عبارت دیگر همه دانش آموزان از توانایی بالقوه ی خلاقیت برخوردارند.
- خلاقیت امری است فردی. ارزیابی خلاقیت توام با ارزیابی توانایی های فردی است.
- خلاقیت از طریق حساسیت در درک مسائل، قابل توسعه است.
- خلاقیت از طریق آزمایش، تجربه و کنکاش رشد می کند.
- اندیشه ی تخیلی و تفکر مبتکرانه موجب برانگیختگی قدرت خلاقیت می شود.
- خلاقیت با استقلال فکر و اعتماد به نفس همراه است، لذا برخورداری از اعتماد به نفس قوی برای رشد خلاقیت امری است کاملا ضروری.
- خلاقیت ازطریق بیان احساسات و برداشت های شخصی، غنی تر می گردد. صحبت درباره ی تجربه ی خلاق ارزش آن را بیشتر می کند.
- خلاقیت، کنجکاوی و تمایل برای دانستن و تجربه بسیاری از امور است، لذابه کنجکاوی دانش آموزان می بایست بها داده شود.
- خلاقیت توسعه ی آگاهی، توانایی جذب و بهره مندی از همه نعمت های زندگی است.
- اندیشه ها و اظهارات خلاق کودکان و دانش آموزان باید مورد تشویق قرارگیرد و زمینه ظهور آن فراهم آید.
تهیه و تائید توسط:طاهره هاشمی بایگی_آموزگار پایه اول